Bốn Bước Để Từ Số Không Đến 9.0 IELTS Listening

Nguyễn Hoàng Ngân cho biết, nhờ nắm vững 4 cấp độ nghe khi ôn luyện, từ một người “điếc” tiếng Anh, cô đã đạt điểm IELTS Listening tuyệt đối 9.0.

Hoàng Ngân, 28 tuổi, cựu sinh viên Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội, đạt IELTS 8.0 trong kỳ thi ngày 18/10/2022, trong đó hai kỹ năng Nghe (Listening) và Đọc (Reading) đạt điểm tuyệt đối 9.0.

Nguyễn Hoàng Ngân

Ngân cho biết, dù học tiếng Anh từ cấp 3 tại Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy, tỉnh Ninh Bình nhưng cô chỉ thạo ngữ pháp và đọc hiểu. “Gia đình mình cũng không có điều kiện trang bị máy tính hay internet để mình tự học nghe thêm nên kỹ năng Nghe của mình đến thời điểm đó gần như bằng 0”.

Với xuất phát điểm đó, khi học Đại học Ngoại ngữ, Hoàng Ngân đã sốc trước yêu cầu phải nghe nói ở tất cả các môn học. Trong một lần dạo chơi ở hồ Hoàn Kiếm, Ngân gặp một nhóm khách Tây hỏi đường đến phố Tràng Tiền. Họ nói rất nhiều nhưng từ duy nhất cô nghe được là “Tràng Tiền”. “Sau đó, càng xấu hổ hơn khi mình không biết nói về đường đi bằng tiếng Anh, loay hoay một lúc mình chỉ nói được câu duy nhất ‘follow me'”, Ngân nhớ lại.

Sau trải nghiệm đó, Ngân quyết tâm “học nghe cho giỏi”, không chỉ hoàn thành các môn học ở trường mà còn có thể sử dụng tiếng Anh trong thực tế.

Ngân cho biết, quá trình học nghe từ gần như mất gốc đến 9.0 không hề đơn giản, nếu tiếp xúc với kỹ năng nghe muộn, người học không dễ có tư duy và thói quen nghe như các bạn học sớm. Ngoài ra, một lý do quan trọng khiến Listening khó đối với các thí sinh IELTS là họ chưa xác định đúng trình độ của mình.

Ngân dẫn chứng, một số bạn dù mới bắt đầu học cũng theo thông tin trên mạng, vừa làm bài thi IELTS vừa nghe không hiểu gì thì tra từ mới đến vài trang. Lâu dần người học sẽ có tâm lý chán nản.

Từ kinh nghiệm luyện thi 9.0 IELTS Listening, Ngân cho rằng các bạn nên xác định khả năng nghe của mình trước khi tìm phương pháp học hiệu quả. Ngân chia sẻ 4 cấp độ nghe và phương pháp học cho từng cấp độ mà bạn ấy đã tổng kết:

Cấp độ 1 – Nghe không hiểu gì cả, hơn 70% là từ mới

Cấp độ 1 là cấp độ của những người mới bắt đầu học tiếng Anh, vốn từ chưa đủ để hiểu nội dung bài học. Theo Ngân, biện pháp tốt nhất cho người mới bắt đầu là bổ sung vốn từ vựng. Hai cuốn sách giúp tăng vốn từ vựng theo Ngân là English Vocabulary in Use (có thể học từ Pre-Intermediate trở lên) với các từ quen thuộc, chia theo nhóm và Cambridge Vocabulary for IELTS với các từ thường dùng cho các chủ đề thường gặp trong IELTS.

Ngoài ra, khi học qua audio và video, để không bị nhàm chán, Ngân tin rằng có thể lựa chọn chủ đề phù hợp với sở thích của mình. Tuy nhiên, cô lưu ý các bạn nên chọn những nguồn phù hợp với trình độ của mình, không nên vội vàng tìm hiểu. Người học có thể tham khảo nguồn cấp độ nghe từ website của Hội đồng Anh – đơn vị tổ chức kỳ thi IELTS hoặc một số website khác.

Cấp độ 2 – Nghe không hiểu nhưng đọc phụ đề thì hiểu

Nếu bạn gặp vấn đề này, bạn có thể phát âm yếu. Theo cách học cũ, một số người vẫn quen tra nghĩa của từ, nhưng để nghe được từ đó, bạn vẫn cần biết từ đó được phát âm như thế nào.

Ví dụ đơn giản là từ “recipe” (công thức), nhiều học sinh quen đọc tiếng Việt biến thành /rì-cép/, trong khi từ này có tới 3 âm tiết /ˈre.sə.pi/. Vì vậy, khi nghe, người học không thể tưởng tượng được người nói đang nói đến một từ quen thuộc mà mình đã biết.

Để giải quyết vấn đề này, bạn cần học cách phát âm lại các từ, đầu tiên bắt đầu với Bảng chữ cái ngữ âm quốc tế (IPA). Khi học một từ, bạn nhớ học cách phát âm của nó, nghe và bắt chước từ đó. “Thực ra cách này cũng có thể giúp chúng ta nhớ từ tốt hơn, vì bạn đã vận dụng nhiều giác quan để nhớ từ”, Ngân nói.

Mức độ 3: Nghe hiểu từ đơn nhưng nghe chưa hiểu cả câu

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là khi nói, người nói thường nối âm, nuốt âm, lời nói không còn rõ ràng như khi nói từ đơn. Người học cần học phát âm nâng cao sau khi học phát âm các từ, bao gồm nối âm, trọng âm và giảm âm câu.

Ví dụ: thay vì nói riêng “It// is// an// apple”, bạn có thể nhanh chóng nối âm thành /ɪt.tɪ.zən.’næp.əl/.

Nếu như trọng âm chính là cách chúng ta nhấn trọng âm, đọc nặng hơn, to hơn thì giảm bớt phụ âm chính là cách chúng ta nói cho âm thanh nhẹ hơn. Giảm âm thường rơi vào các từ ngữ pháp trong câu. Theo Ngân, từ “an” trong ví dụ trên tuy đọc nhấn mạnh là /æn/ nhưng khi giảm âm chỉ còn /ən/, việc giảm âm nhẹ này có thể khiến một số bạn không nghe rõ.

Mức 4: Nghe hiểu nhưng không làm được bài

Theo Ngân, điều bạn cần làm ở cấp độ này là học các kỹ năng làm các dạng bài IELTS khác nhau. Để đảm bảo đạt điểm cao nhất, người học cần phân tích rõ dạng bài mình yếu, những lỗi thường mắc phải để luyện tập nhiều hơn và tập trung hơn khi nghe.

Để làm tốt phần Listening, Ngân cho rằng luôn cần có bước Pre-Listening – chuẩn bị trước khi nghe. Đối với dạng bài phổ biến nhất trong IELTS Listening là điền vào chỗ trống hay xuất hiện trong phần 1 và 4 của bài thi, thí sinh có thể áp dụng phương pháp H.I.G – Highlight, Idential, Guess.

Trong đó, Highlight là gạch dưới các từ khóa (keyword) xuất hiện trong tiêu đề; Xác định là một từ loại (Danh từ/ Động từ/ Tính từ/ Trạng từ) sẽ điền vào chỗ trống; Đoán là nội dung điền vào chỗ trống. Ở bước này, bạn không nên dùng kiến ​​thức xã hội của mình để đoán nội dung câu trả lời.

Ngoài ra, theo Ngân, thí sinh thường mắc lỗi về danh từ (số ít/số nhiều), chính tả (spelling), mã (code, phổ biến nhất là mã bưu chính – postcode) gồm số và chữ.  “Khi biết cách làm các dạng bài và luyện tập để khắc phục điểm yếu, thí sinh có thể tự tin làm bài thi và mang về điểm IELTS Listening cao nhất”, Ngân chia sẻ.

KNTT