Chuyên gia hướng nghiệp Nguyễn Việt Linh chia sẻ với các bạn học sinh THPT cách phát hiện thế mạnh, sở thích của mình để chọn cho mình một nghề nghiệp phù hợp.
Bước vào cấp 3, các bạn học sinh thường băn khoăn không biết mình sẽ làm gì trong tương lai? Nếu bạn không chắc chắn về điều này, đừng quá lo lắng. Tham khảo những gợi ý sau để biết cách chọn nghề nghiệp phù hợp cho mình và bắt đầu hành trình khởi nghiệp.
Khám phá bạn là ai?
Câu hỏi này nghe có vẻ to tát và to tát nhưng hiểu đơn giản thì đó là điều bạn thích, là điểm mạnh của bạn. Thế giới việc làm đang thay đổi nhanh chóng, đòi hỏi người trẻ phải chủ động và có nhiều kỹ năng thành thạo hơn. Vì vậy, chọn nghề theo sở trường, sở thích sẽ là xu hướng tất yếu, là nền tảng cho sự thành công trong tương lai.
Lập danh sách các hoạt động yêu thích của bạn hoặc những bộ phim, chương trình truyền hình, v.v., bất kỳ thứ gì bạn quan tâm. Sau đó, hãy tự hỏi bản thân tại sao bạn lại thích những hoạt động đó.
Hình: internet
Ví dụ, nếu bạn yêu thích hoạt động tình nguyện vì bạn muốn giúp đỡ người khác, một nghề nghiệp liên quan đến các vấn đề xã hội có thể là một lựa chọn. Ngược lại, nếu bạn thích làm việc với máy móc vì bạn yêu thích cấu trúc, giỏi phân tích logic, thì nghề liên quan đến kỹ thuật hoặc dữ liệu có thể là lựa chọn phù hợp.
Hiểu được điều này, bạn sẽ biết nên tham gia những trải nghiệm, hoạt động ngoại khóa nào, không chỉ giúp bạn rèn luyện kỹ năng, phân tích ngành nghề nào phù hợp mà còn hoàn thiện bản thân, xác định lại sở thích và thế mạnh của bản thân.
Bạn yêu thích và giỏi môn học nào?
Những môn học nào bạn quan tâm và là thế mạnh của bạn? Đây có thể là điểm khởi đầu tự nhiên cho hành trình sự nghiệp. Biết được môn học yêu thích và thế mạnh của mình cũng giúp bạn lựa chọn khối thi, nhắm đúng ngành, trường.
TẶNG MÃ GIẢM GIÁ 40% TẤT CẢ CÁC KHÓA HỌC TRÊN UNICA
|
Cách chọn nghề nghiệp phù hợp – Hình: internet
Nếu bạn thiên về ngoại ngữ hoặc văn học, những nghề nghiệp đòi hỏi kỹ năng ngôn ngữ như giao tiếp có thể phù hợp. Nếu bạn có thế mạnh về toán và các môn khoa học thì các ngành nghề kỹ thuật hoặc công nghệ là một lựa chọn không tồi. Nếu bạn yêu thích tập thể thao, một công việc giúp bạn năng động và dành thời gian ở ngoài trời có thể được xem xét, chẳng hạn như chăm sóc cảnh quan, cây cối.
Nếu không thích học, bạn hoàn toàn có thể nghĩ đến việc kiếm tiền ngay sau khi tốt nghiệp THPT. Cân nhắc học việc ngay trong môi trường làm việc của bạn.
Làm bài đánh giá nghề nghiệp
Đánh giá nghề nghiệp thường là một loạt các câu hỏi được thiết kế để giúp bạn hiểu rõ bản thân và tìm ra công việc phù hợp nhất với tính cách, mong muốn và mục tiêu của bạn. Trong công việc, ngoài mức lương và sự thăng tiến, còn rất nhiều yếu tố như môi trường làm việc, giá trị có được, loại kỹ năng được sử dụng… sẽ quyết định sự hài lòng của bạn. Vì vậy những đánh giá này sẽ cung cấp thông tin đầy đủ hơn cho những lựa chọn nghề nghiệp tương lai của bạn.
Hình: internet
Đánh giá nghề nghiệp thông thường được chia thành hai loại: Đánh giá nhân cách và đánh giá nghề nghiệp. Lời khuyên là bạn nên làm cả hai để có cái nhìn tổng thể về công việc và môi trường làm việc sau này. Trên thế giới có rất nhiều công cụ đánh giá cá nhân và chuyên nghiệp như: thẻ DISC, MBTI, PSI, Big Five, Holland Code, Knowdell… Nhiều bài đánh giá được thực hiện miễn phí và bạn có thể dễ dàng tìm thấy trên Internet khi gõ các từ khóa liên quan bằng tiếng Anh.
Bạn mong ước điều gì?
Như đã nói, ngoài lương bổng, thăng tiến, người ta còn tìm kiếm nhiều thứ khác trong công việc. Một số người coi trọng sự cân bằng trong cuộc sống, một số thích làm việc dưới áp lực cao, một số muốn sáng tạo hoặc làm những việc có cấu trúc.
Khi bạn đã xác định được mình muốn gì, bạn sẽ có câu trả lời cho điều gì thúc đẩy bạn làm việc tốt nhất của mình. Ví dụ, một trong những mong muốn của bạn là “ổn định”, thì nghề quản trị văn phòng có thể phù hợp, nhưng những nghề cần sự mạnh mẽ và quyết liệt như kinh doanh sẽ không phù hợp.
Cách chọn nghề nghiệp phù hợp – Hình: internet
Không phải lúc nào bạn cũng biết chính xác mình thực sự muốn gì. Tìm kiếm những người có kinh nghiệm như cha mẹ, giáo viên, cố vấn nghề nghiệp hoặc những người đã có kinh nghiệm làm việc. Với kinh nghiệm của mình, họ có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc có giá trị giúp bạn xác định những gì bạn muốn để giúp bạn chọn đúng nghề nghiệp.
Làm điều này thường xuyên bằng cách ghi chú vào một cuốn sổ nhỏ hoặc trên một thiết bị điện tử như điện thoại thông minh hoặc máy tính. Những điều này thậm chí có thể thay đổi hàng ngày, nhưng theo suốt chặng đường, bạn sẽ thấy mong muốn gắn bó với mình trong suốt hành trình sự nghiệp.
Kỹ năng nào truyền cảm hứng cho bạn?
Kỹ năng là thứ không thể thiếu khi thực hiện công việc và gắn bó trong suốt chặng đường sự nghiệp. Sẽ thật tuyệt nếu chọn một nghề nghiệp thường sử dụng các kỹ năng truyền cảm hứng cho bạn.
Cách chọn nghề nghiệp phù hợp – Hình: internet
Nếu bạn thích viết lách, tất nhiên các công việc sáng tạo nội dung có thể phù hợp, nếu bạn thích lắp ráp máy móc thì ngành cơ khí là một lựa chọn không tồi. Bạn có thể dễ dàng tìm kiếm các kỹ năng cần thiết cho tương lai bằng từ khóa hoặc thông qua mô tả công việc của ngành nghề mà bạn quan tâm.
Trải nghiệm và tích lũy
Bây giờ bạn đã có một vài ý tưởng nghề nghiệp, cách tốt nhất để xem liệu chúng có phù hợp hay không là thử nghiệm. Hãy bắt đầu từ những công việc hàng ngày trong cuộc sống hay học tập. Trong thời gian học cấp 3, hãy nắm bắt cơ hội, trải nghiệm nhiều hoạt động ngoại khóa, giúp ích cho gia đình, nhà trường và xã hội. Đây không chỉ là cơ hội để bạn nhìn lại bản thân, xem nghề nghiệp phù hợp với mình mà còn rèn luyện nhân cách để trở thành người thành đạt sau này.
Cách chọn nghề nghiệp phù hợp – Hình: internet
Cân nhắc hoạt động tình nguyện hoặc một công việc mùa hè. Những kinh nghiệm này có thể có lợi, ngay cả khi bạn không tiếp tục theo đuổi sự nghiệp đó. Nó giúp nâng cao kỹ năng và thêm mối quan hệ, giúp bạn thêm hiểu biết về môi trường làm việc. Ngoài ra, nó cũng sẽ giúp ích cho công việc sau này của bạn hoặc khi xin học bổng của các trường đại học.
Chọn chuyên ngành và chọn trường
Mặc dù tiếp tục học sau cấp 3 không phải là con đường duy nhất nhưng ở Việt Nam vẫn đang là xu hướng được ưu tiên. Sau khi trải nghiệm, bạn đã tính đến tương lai nghề nghiệp của mình. Lập danh sách chọn lọc những nghề nghiệp mà bạn quan tâm.
Sau đó, bắt đầu đi sâu vào từng lĩnh vực, xem xét các yêu cầu học tập cho từng công việc, cùng với triển vọng nghề nghiệp trong tương lai. Hãy trả lời câu hỏi lĩnh vực này có phát triển trong tương lai không, thu nhập sẽ như thế nào? Ở giai đoạn này, ngoài việc tra cứu thông tin trên Internet, bạn sẽ cần đến ý kiến của những người làm việc lâu năm, những người tư vấn nghề nghiệp, phụ huynh và giáo viên.
Cách chọn nghề nghiệp phù hợp – Hình: internet
Khi đã chọn nghề, chọn trường sẽ là khâu tiếp theo. Chọn các trường có điểm số phù hợp với nền tảng học vấn, nền tảng gia đình của bạn và cung cấp các bằng cấp tốt nhất trong lĩnh vực bạn quan tâm. Nên sớm đưa ra những lựa chọn khi học lớp 12, tránh trường hợp “nước đến chân mới nhảy” khiến bạn có những lựa chọn không phù hợp.
Mặc dù lựa chọn nghề nghiệp và trường học là một quyết định rất lớn, nhưng đừng để nó ảnh hưởng quá nhiều đến bạn. Bởi nếu quá áp lực có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập, thi cử, thậm chí gây mâu thuẫn trong gia đình. Rất nhiều người chuyển đổi nghề nghiệp và vẫn thành công. Vì vậy, nếu một ngày bạn chợt nhận ra mình chưa hài lòng với lựa chọn của mình, hãy suy nghĩ tích cực vì không bao giờ là quá muộn để thử một điều gì đó mới mẻ.