Trao đổi với TS tâm lý Nguyễn Thị Bích Hồng, giảng viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM về việc phụ huynh áp đặt con cái theo quyết định của cha mẹ trong việc chọn nghành học. Mới bạn cùng xem.
Hãy để con bạn tự mình trải nghiệm
Theo TS tâm lý Nguyễn Thị Bích Hồng, giảng viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, phụ huynh góp phần tích cực vào nhận thức của trẻ trong việc xây dựng định hướng nghề nghiệp phù hợp. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên đóng vai trò là người đồng hành và hỗ trợ trẻ xây dựng thái độ sống tích cực để khám phá và phát triển bản thân chứ không nên tự quyết định ước mơ của trẻ.
“Hầu hết các bậc phụ huynh đều mong con mình học giỏi để sau này có nghề nghiệp ổn định. Trên thực tế, nhiều bậc cha mẹ có mối quan hệ nghịch đảo giữa ước mơ nghề nghiệp của con cái và kỳ vọng của gia đình. Tôi thấy nhiều ông bố, bà mẹ khó lắng nghe, chia sẻ những tâm tư, tình cảm, những vướng mắc của con cái trong cuộc sống và học đường ”, TS Hồng nói.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cha mẹ rèn luyện cho con tính tự lập càng sớm càng tốt, Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Hữu Long, Phó giám đốc Phân viện miền Nam (Học viện Thanh thiếu niên TTXVN), khuyên: “Bố, mẹ có thể thường xuyên chăm con nhưng phải để con tự làm và tự mình trải nghiệm. Bạn nên tạo điều kiện để trẻ biết cách tự giải quyết vấn đề và chỉ giúp đỡ trẻ trong trường hợp thật cần thiết nếu trẻ không làm được. Cha mẹ nên thể hiện thái độ yêu thương nhưng không nên bảo bọc quá mức. Đặc biệt, các bậc phụ huynh nên định hướng, khơi dậy sở thích, tiềm năng để con em mình phát triển tài năng. “
Định hướng, tôn trọng quyết định của con bạn
Theo TS Bích Hồng, trẻ em thường có khả năng, mong muốn và ước mơ riêng. Vì vậy, cha mẹ hãy đóng vai trò là người định hướng nhưng phải tôn trọng ước mơ và quyết định cuối cùng của con cái.
TS Bích Hồng cho rằng, con người có 9 loại hình thông minh. Đó là, tự nhiên (nhạy cảm và hiểu các yếu tố trong tự nhiên), âm nhạc và thính giác (nhạy cảm với âm thanh, thính giác tốt), toán học và logic (khả năng suy luận và toán học tốt), tương tác và giao tiếp (giao tiếp tốt, dễ truyền cảm hứng), thể chất (giỏi chế tạo, xây dựng, kỹ năng chuyển động cơ thể chính xác), ngôn ngữ (diễn đạt và thuyết phục tốt), Nội tâm (hiểu những gì bạn muốn, tập trung cao độ), không gian và thị giác (giỏi quan sát, xoay sở với đồ vật và không gian), triết học ( có suy nghĩ lớn).
Đối với những người giỏi toán logic thì việc học toán rất dễ dàng. Những người giỏi văn, viết hùng hồn. “Đó là lý do cha mẹ phải luôn tinh ý để biết con mình có thế mạnh gì, thích gì để đồng hành và giúp con phát huy hết khả năng của mình”, TS Hồng nói.
“Chúng ta có quyền mơ ước về con cái mình, nhưng không nên quá viển vông, xa rời thực tế. Nhìn chung, mong muốn của cha mẹ phải phù hợp với sở trường và khả năng của con cái. Chẳng hạn, con bạn hát hay, muốn trở thành ca sĩ nhưng bố mẹ ép học bác sĩ thì không phù hợp, như vậy sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy sau này ”, TS Hồng cảnh báo.
Bác sĩ Bích Hồng phân tích: “Trường hợp này sẽ dẫn đến kết quả như sau. Có thể con bạn vì hiếu thảo, muốn vâng lời cha mẹ nên đã nhắm mắt học cách làm vui lòng cha mẹ. Khi đó sẽ xảy ra 2 trường hợp. Nếu thành công thì tỷ lệ này rất nhỏ, chỉ đếm trên đầu ngón tay, nhưng dù có cũng không phải là thành công cuối cùng vì con bạn có sở trường là thuận tay phải nhưng buộc phải cầm tay trái. Trường hợp thứ hai, con bạn nhắm mắt nhưng không làm theo được nên đứt gánh giữa chừng. Khi đó, con bạn sẽ quay lại trách móc cha mẹ hoặc ít hơn là đổ lỗi cho bản thân vì đã không làm được điều cha mẹ mong muốn. Chính vì tự trách bản thân bao năm qua dẫn đến mất đi động lực phấn đấu trong cuộc sống ”.