Hiệu Ứng Nhà Kính Là Gì? Các Giải Pháp Khắc Phục

Hiệu ứng nhà kính đang là vấn đề cấp bách của toàn cầu và được xã hội quan tâm, đặt ra nhiều mối đe dọa đối với cuộc sống con người. Vậy chính xác thì hiệu ứng nhà kính là gì? Hãy cũng tìm hiểu thêm qua bài viết dưới đây nhé!

• Giải mã bí ẩn về hiệu ứng Mpemba

1. Hiệu ứng nhà kính là gì

Hiệu ứng nhà kính hay còn gọi là Greenhouse Effect là hiệu ứng làm cho bầu khí quyển của trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn từ mặt trời. Những tia này cũng có thể xuyên qua bầu khí quyển và tỏa xuống mặt đất, khiến khí CO2 hấp thụ làm cho không khí nóng lên.

2. Phân loại hiệu ứng nhà kính

Các điều kiện cho phép sự sống xuất hiện vào đầu lịch sử Trái đất chỉ có thể do thành phần của Carbon Dioxide trong bầu khí quyển nguyên thủy cao hơn. Sự cân bằng bức xạ của mặt trời yếu hơn khoảng 25% vào thời điểm đó. Cường độ của các tia bức xạ tăng dần theo thời gian. Trong khi đó, đã có đủ thảm thực vật trên Trái đất giúp loại bỏ một số carbon dioxide khỏi khí quyển thông qua quá trình quang hợp. Kết quả là, điều kiện khí hậu tương đối ổn định được tạo ra.

Hiệu ứng nhà kính khí quyển

Bức xạ sóng ngắn từ mặt trời truyền qua bầu khí quyển xuống mặt đất và bị phản xạ trở lại dưới dạng bức xạ nhiệt sóng dài. Một số phân tử trong khí quyển, đáng chú ý nhất là carbon dioxide và hơi nước, có thể hấp thụ bức xạ nhiệt và do đó giữ nhiệt trong khí quyển.

Hàm lượng carbon dioxide ngày nay là khoảng 0,036%, đủ để tăng nhiệt độ khoảng 30°C. Nếu không có hiệu ứng nhà kính tự nhiên này, nhiệt độ của hành tinh chúng ta sẽ vào khoảng -15 độ C.

Hiệu ứng nhà kính nhân loại

Con người đã có tác động đáng kể đến sự cân bằng mong manh giữa hiệu ứng nhà kính tự nhiên và bức xạ mặt trời từ khoảng 100 năm trước. Sự thay đổi nồng độ khí nhà kính trong 100 năm qua (cacbon điôxít tăng 20%, khí mê-tan tăng 90%) đã dẫn đến nhiệt độ tăng 2°C.

Không nên nhầm lẫn hiệu ứng nhà kính do con người gây ra với sự suy giảm tầng ozon ở tầng bình lưu cũng do con người gây ra.

3. Nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính chủ yếu do CO2 gây ra. CO2 trong bầu khí quyển giống như một lớp kính dày bao phủ Trái đất, biến nó thành một nhà kính khổng lồ.

Nếu không có bầu khí quyển, nhiệt độ trung bình của bề mặt Trái đất sẽ là -23°C, nhưng thực tế là 15°C. Điều này có nghĩa là Trái đất đã nóng lên tới 38°C do hiệu ứng này.

Các hoạt động của con người, khai thác và phát triển, phá rừng bừa bãi đều góp phần làm tăng lượng khí CO2. Nhiệt độ của bầu khí quyển Trái đất tăng lên đồng thời. Theo các nhà khoa học, nhiệt độ Trái đất sẽ tăng 1,5 – 4,5°C trong thế kỷ tới.

4. Các nhóm khí gây hiệu ứng nhà kính là gì?

C02 (Khí nhà kính)

CO2 được tạo ra từ quá trình đốt cháy các nhiên liệu như khí đốt tự nhiên và than đá, cũng như dầu mỏ, cây cối, chất thải rắn, v.V. Hơn nữa, CO2 được tạo ra như một sản phẩm phụ của các phản ứng hóa học. Đây là loại khí gây hiệu ứng nhà kính nhanh và nghiêm trọng nhất.

CFC (Clo Fluoro Cacbon)

Cơ cấu khí nhà kính chiếm 20% tổng lượng. Đây là những hóa chất nhân tạo được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong hệ thống điều hòa không khí và bình chữa cháy có chứa CFC.

Do các khí này trơ, không cháy, không mùi nên thời gian lưu rất lâu. CFC sẽ tăng khoảng 4% mỗi năm. CFC có thể là 9 tỷ tấn CO tương đương vào năm 2050, ước tính chiếm khoảng 45% tổng lượng khí thải CO2 gây hại cho khí hậu toàn cầu.

CH 4 (Mêtan)

Trong cơ cấu khí nhà kính, chiếm 13%. Mỗi phân tử CH4 hấp thụ nhiệt năng gấp 21 lần phân tử CO2. Khí CH4 được tạo ra từ quá trình đốt cháy khí tự nhiên và nhiên liệu hóa thạch, quá trình phân hủy chất hữu cơ và quá trình lên men trong ruột động vật. Ở điều kiện áp suất cao, khí CH4 trong nước dễ dàng thoát ra bên ngoài gây hại môi trường.

O3 (Ôzôn)

Chiếm 8% trong cơ cấu khí nhà kính. Thành phần chủ yếu của tầng bình lưu là ôzôn, tập trung ở độ cao 19-23km so với mặt đất. Do khả năng hấp thụ bức xạ tia cực tím và tỏa nhiệt của các phân tử ozon nên nó bảo vệ sinh quyển.

Mức suy giảm tầng ôzôn trung bình toàn cầu trong vài năm qua là 5% và mức độ ngày càng tăng do phân hủy ôzôn vượt quá khả năng tái tạo.

N 2 O (Nitơ Oxit)

Cơ cấu khí nhà kính chiếm 5% tổng lượng. Mỗi phân tử N2O hấp thụ nhiệt năng gấp 270 lần so với phân tử CO2. N2O được sản xuất như một sản phẩm phụ của quá trình nông nghiệp và công nghiệp.

Khi hợp chất này phản ứng với các nguyên tử oxy năng lượng cao, nó sẽ tạo ra hợp chất oxit nitric (NO), làm suy giảm tầng ôzôn. Nồng độ N20 đang tăng trên toàn cầu với tốc độ 0,2 đến 3% mỗi năm. Mỗi năm có khoảng 10 triệu tấn N 2 O thải ra môi trường.

5. Tác hại của hiệu ứng nhà kính lên môi trường và trái đất

Biến đổi khí hậu

Nguyên nhân chính của biến đổi khí hậu là tất cả các hoạt động tạo ra khí thải làm tăng lượng khí có trong bầu khí quyển của Trái đất. Cho đến nay, hiện tượng biến đổi khí hậu đã và đang có nhiều tác động tiêu cực đến toàn bộ hệ sinh thái cũng như đời sống con người.

Nước biển dâng

Mực nước biển dâng cao bất thường ở bất kỳ vị trí nào, dù cao hay thấp hơn mực nước biển trung bình toàn cầu đều có khả năng nhấn chìm các thành phố ven biển trên toàn thế giới. Các thành phố ven biển của Việt Nam được bao gồm.

Nóng lên toàn cầu

Là thuật ngữ dùng để mô tả sự nóng lên toàn cầu do khí nhà kính gây ra, khiến nhiệt độ trái đất tăng dần theo thời gian. Các loại khí như CO2 dần dần tích tụ lượng nhiệt đó trong bầu khí quyển của trái đất. Giảm lượng bức xạ và nhiệt từ trái đất phải thải vào không gian thay vì được hấp thụ và giữ lại.

Hiện tượng băng tan

Băng tan gây ra sự tích tụ khí nhà kính, về lâu dài sẽ làm trái đất nóng lên, khiến thể tích nước giãn nở và hậu quả là băng ở hai cực tan chảy. Do tác động của sự nóng lên toàn cầu đang tăng lên từng ngày, lượng băng vĩnh cửu đang dần tan chảy.

Hiện tượng thời tiết cực đoan

Các hệ sinh thái trên toàn thế giới đang thay đổi do tác động của khí nhà kính. Hạn hán là hiện tượng xảy ra quanh năm ở nhiều vùng, ảnh hưởng đến canh tác, sinh hoạt và nghiêm trọng hơn là đến đời sống của hệ sinh thái trong vùng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, các khu vực gần sông hồ có thể bị lũ lụt kéo dài do lượng mưa tăng đột ngột do thời tiết khắc nghiệt.

Tác động đến các loài sinh vật

Sự nóng lên toàn cầu sẽ làm thay đổi điều kiện sống quen thuộc của các hệ sinh vật. Nhiều sinh vật sẽ không thể thích nghi và đối phó vào thời điểm đó, dẫn đến sự tuyệt chủng của chúng và tạo ra một môi trường sống ngày càng hạn chế.

Ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người

Nắng nóng, mưa nhiều là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn, vi sinh vật sinh sôi, phát triển. Từ đó, sức khỏe con người bị đe dọa nghiêm trọng bởi sự gia tăng các dịch bệnh, bệnh truyền nhiễm. Do dịch bệnh lan rộng, con người không thể tìm ra phương pháp chữa trị kịp thời, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Hơn nữa, theo số liệu thống kê, số người chết vì nắng nóng kéo dài ngày càng tăng.

6. Một số giải pháp giúp khắc phục hiệu ứng nhà kính

Trồng nhiều cây xanh

Ngăn chặn chặt phá rừng, tích cực trồng và chăm sóc rừng là nội dung then chốt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Theo nghiên cứu, nạn phá rừng chiếm 20% lượng khí thải CO2 hàng năm. Trồng nhiều cây xanh (đặc biệt là những cây hấp thụ nhiều CO2 trong quá trình quang hợp) để giảm nồng độ CO2 trong khí quyển và do đó giảm hiệu ứng nhà kính.

Sử dụng hiệu quả & tiết kiệm năng lượng

Hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch và tìm kiếm các giải pháp thay thế năng lượng sạch. Nhiên liệu hóa thạch (than đá, dầu mỏ…) góp phần đáng kể vào hiệu ứng nhà kính. Con người đã và đang tìm kiếm các nguồn năng lượng thân thiện với môi trường để thay thế chúng, chẳng hạn như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, thủy triều và địa nhiệt.

Nâng cao ý thức tiết kiệm điện

Giảm lượng khí thải carbon của bạn bằng cách tiết kiệm điện khi không sử dụng. Hỗ trợ các hộ gia đình giảm chi phí điện hàng tháng đồng thời bảo tồn tài nguyên. Một phần điện năng được tạo ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch thải ra một lượng CO2 đáng kể. Khi ra khỏi phòng nên sử dụng ánh sáng tự nhiên, bóng đèn tiết kiệm điện, tắt hết các thiết bị điện.

Tối ưu hóa phương tiện di chuyển

Xe cộ cũng là một trong những tác nhân góp phần làm gia tăng hiệu ứng nhà kính. Quá trình đốt cháy nhiên liệu ô tô, xe máy và các phương tiện khác sinh ra nhiều khói bụi và khí CO2. Để giảm hiệu ứng nhà kính, hãy đi bộ, đi xe đạp, xe điện hoặc xe buýt bất cứ khi nào có thể.

Tái sử dụng và tái chế

Chọn các sản phẩm tái sử dụng thay vì dùng một lần để giúp giảm thiểu chất thải môi trường. Mua các sản phẩm có bao bì tối thiểu và các vật liệu tái chế như giấy, báo, nhựa, lon và thủy tinh mọi lúc mọi nơi. Tái chế rác thải sinh hoạt có thể tiết kiệm khoảng 1,2 tấn CO2 mỗi năm.

Tích cực tuyên truyền bảo vệ môi trường

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động bảo vệ môi trường nhằm giáo dục mọi người về hiệu ứng nhà kính, ý nghĩa và sự nguy hiểm của nó. Đồng thời, nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân đối với môi trường sống của con người và động vật.

KNTT